UL. LIMANOWSKIEGO 1, CIESZYN

9 marca 2022
Kamienica na ul. Limanowskiego

Działka przy ul. Limanowskiego 1 położona jest tuż za murami miejskimi, w sąsiedztwie dawnej fosy i nieistniejącej również miejskiej Bramy Wysokiej. Pierwotnie znajdowała się tutaj oficyna domu zlokalizowanego przy trakcie wylotowym z miasta w kierunku Bielska /część tego traktu stanowi obecny Górny Rynek/. Oficyna ta widoczna jest jeszcze na planie z 1871 roku. Obecny budynek, zlokalizowany w zwartej zabudowie przyulicznej, podobnie jak sąsiednie domy zbudowany został zapewne około 1911 roku /taka data budowy widnieje na podłodze sieni budynku sąsiedniego/. Bryła i fasada budynku zakomponowana została jeszcze w duchu przemijającej secesji, co charakteryzują asymetria kompozycji oraz płynna linia detali, dająca efekt falowania fasady. Budynek 2 piętrowy nakryty jest wysokim dachem dwuspadowym ze szczytem i lukarną, mieszczącymi częściowo użytkowy strych. Fasada budynku podzielona jest pionowo na dwie części, 4 osiową część lewą i trójosiową prawą.

Czteroosiowa elewacja prawa pokryta jest w parterze listwowaniem przechodzącym w szeroki, płaski gzyms międzykondygnacjowy. Parter dzielą dwa okna trójskrzydłowe z takimi samymi naświetlami oraz centralnie umieszczony otwór drzwiowy zakończony półkoliście. Do dziś zachowała się stylowa stolarka drzwiowa z szybami w obu skrzydłach i naświetlu, dekorowana płycinami o stylistyce opasek wokółokiennych pięter. Portal wejściowy składa się z listwowanych pilastrów zakończonych kapitelami zdobionymi płaską roślinnością oraz wysokiego tympanonu o symetrycznie rozbudowanej płynnej linii. Środek tympanonu wypełnia girlanda laurowa powtarzająca płynną linię obwódki tympanonu oraz laurowy wieniec z girlandą na osi kompozycji. 1 i 2 piętro przeprute jest wysokimi oknami o formie stojącego prostokąta i dwuskrzydłowej stolarce z niepodzielonym naświetlem /w całym budynku stolarka okienna jest współczesna lecz nawiązująca do formy stolarki historycznej/. Okna obu kondygnacji górnych posiadają wspólne opaski profilowane, przebiegające przez obie kondygnacje a oparte na płaskim, tynkowym listwowaniu, sięgającym na 1 piętrze do ślemienia okiennego. Pod oknami umieszczono mocno wyładowane podokienniki, podkreślające płynność linii fasady. W oknach 1 piętra posiadają one formę wspornikową, narastającą schodkowo od dołu w kierunku parapetu, zaś na 2 pietrze posiadają linię trójkątną. Opaski w części międzykondygnacyjnej, pod oknami 2 piętra tworzą zwielokrotnione, profilowane prostokąty, dekorowane kompozycjami roślinnymi. Szeroki, profilowany płasko gzyms wieńczący, oddziela elewację od wysokiego dachu z szeroką lukarną murowaną i trzema oknami jednoskrzydłowymi.

Prawa część elewacji, w parterze pokryta jest podobnym listwowaniem jak obok, po lewej stronie. Posiada 3 okna, z czego środkowe jest trójdzielne, zaś w osiach zewnętrznych tej części, dwudzielnymi z dzielonym naświetlem. 1 i 2 piętro zakomponowane jest niesymetrycznie poprzez wprowadzenie 2 kondygnacyjnego wykusza wspartego na prostych, masywnych wspornikach. Wykusz ten zajmuje oś lewą i środkową tej części fasady, zaś oś prawa jest cofnięta jak w parterze. Lewa nawiązuje do dekoracji wokółokiennej pozostałych okien kondygnacji pięter, przy czym okno 2 piętra zwieńczone jest odcinkowo i ujęte w opaskę uszatą. Oś środkowa zaakcentowana jest wykuszem o rzucie odcinkowym i przepruta 3 oknami o dekoracji zbliżonej do zdobień pozostałych okien. Jedynie przestrzenne płyciny pomiędzy oknami 1 i 2 piętra wypełnione są wieńcami laurowymi. Nad tą częścią fasady wznosi się 3 osiowy szczyt o dekoracji nawiązującej do konstrukcji szachulcowej.

opracowała mgr Irena Kwaśny


Galeria

Elektroniczne Biuro Obsługi Klienta

Czytaj więcej